Fatma Esin Eden

Türk tiyatro oyuncusu, yemek kitabı yazarı, çevirmen

Doğum tarihi ve yeri: 7 Ağustos 1935, Brüksel

İlkokulu Şişli Terakki Lisesi’nde, ortaokul ve lise eğitimini Amerikan Kız Koleji’nde tamamladı. Henüz lisedeyken tiyatro oynamaya başladı. Mezun olduktan sonra ise amatör olarak Haldun Dormen’in Cep Tiyatrosu’nda oyunculuk hayatına başladı. Cep Tiyatrosu, Oraloğlu Tiyatrosu, Dormen Tiyatrosu, Poyrazoğlu Tiyatrosu ve İstanbul Belediyesi Şehir Tiyatrolarında birçok oyunda oynadı.

1958’de İstanbul Üniversitesi Fransız Filolojisi’nde bir yıl okudu. Ardından en önemli burslardan biri olan Fulbright ile Amerika’ya gitti. 1960’ta Kansas Üniversitesi’nde Brigadoon oyununda sahne aldı ve bu üniversiteden 1961 yılında “Speech and Drama” dalında Master derecesini aldı. Türkiye’ye döndükten sonra nihayet Oraloğlu Tiyatrosu’nda profesyonel oyunculuk hayatı başladı. 

1963 yılında Dormen Tiyatrosu’na transfer oldu. 1964’te gazeteci, yazar ve şair Hilmi Yavuz’la evlenip Londra’ya gitti. Londra’da 1 yıl sanat tarihi kursu, 2 yıl Rusça kursu gördü. İyi derecede İngilizce, orta derecede Fransızca bilen Esin Eden, 1969’da Türkiye’ye döndü.

1970’te BP’de mütercimlik yapmaya başlayan sanatçı, bir yandan da kitap çevirileri yaptı. 1985’te çevirmenlikten emekli olduktan sonra aynı yıl Ali Poyrazoğlu Tiyatrosu’nda Hoşçakal İstanbul adlı oyunla tiyatroya döndü. 1988 yılında Haldun Dormen Tiyatrosu’na dönen sanatçı, 1991’de İstanbul Şehir Tiyatroları’na dramaturg ve oyuncu olarak girdi. Esin Eden, 1992-2005 yılları arasında çeşitli yemek kitapları yazdı ve başka eserleri Türkçeye çevirdi.

Eserleri

Kitaplar

  • 1992 Beynimizdeki Cinsellik Anne Moir ile David Jessel’in eseri, çeviri
  • 1997 Salonika: A Family Cookbook Nicholas Stavroulakis ile birlikte, kendi eseri
  • 2000 Tadı Damağımda Kalan Ülke: Mısır Colette Rossant’ın eseri, çeviri
  • 2001 Annemin Yemek Defteri: Selanik, Münih, Brüksel, İstanbul, kendi eseri
  • 2004 Yemek Kitabı Alice B. Toklas’ın eseri, çeviri
  • 2005 Neler Yedim Neler, Maydanozlu Köfteler, kendi eseri

Tiyatrolar

  • Bir Yaz Gecesi Rüyası (1946)
  • İsfahan’ın 7 Şairi (1950)
  • Bizim Şehir (1951)
  • Annemi Hatırlıyorum (1952)
  • Uludağ (1953)
  • Miras (1954)
  • Pierre Pathelin (1955)
  • Bir Evlenme (1956)
  • Katlanan 3 Şapka (1957)
  • Bu Evde Çökme Tehlikesi Var (1957)
  • Brigadoon (1960)
  • Kötü Tohum (1961)
  • Uyuyan Prens (1962)
  • Karanlığın İçinden (1962)
  • Lady Chatterley (1962)
  • Rüya Doğru Çıkınca (1963)
  • Şahane Züğürtler (1963-64)
  • Bulvar (1964)
  • 10 Numaralı Ev (1988)
  • Yolun Yarısı (1990)
  • Hoşça kal İstanbul (1985-86)
  • Tartuffe (1992)
  • Diğerlerinin Adı Ali (1993)
  • Bedia Muvahhit (1993)
  • Çalıkuşu (1994)
  • Sersem Kocanın Kurnaz Karısı (1999-2001).
  • The Show Must Go On (ACG)
  • İstanbul Şıngır Mıngır (Genar-Kabare)
  • Tartuffe (Fransız Kültür Merkezi)

Film ve Diziler

  • Can Dostlar (Büyükanne, Sinema Filmi 2019)
  • Sükut Evi (Nine, Sinema Filmi 2018)
  • Deliha 2 (Anneanne, Sinema Filmi 2018)
  • Kadın (Yaşlı Kadın, TV Dizisi 2017)
  • Badem Şekeri 5 (TV Filmi 2017)
  • Badem Şekeri 4 (TV Filmi 2017)
  • Badem Şekeri 3 (TV Filmi 2017)
  • Badem Şekeri 2 (TV Filmi 2017)
  • Çarşı Pazar (Sümbül, Sinema Filmi 2014)
  • Deliha (Anneanne, Sinema Filmi 2014)
  • Umutsuz Ev Kadınları (Halide, TV Dizisi 2011-2013)
  • Adını Feriha Koydum (TV Dizisi Rümeysa, 2011-2012)
  • Yasemince (Kadriye, TV Dizisi 2010)
  • Jack Hunter and the Star of Heaven (Sinema Filmi 2009)
  • Güldünya (Fatma Nine, TV Dizisi 2009)
  • Parmaklıklar Ardında (Fevziye Hanım, TV Dizisi 2007)
  • Tam Pansiyon (Leman, TV Dizisi 2004)
  • Halalabad Blues (Bedstemor, Sinema Filmi 2002)
  • Ev Hali (Hayriye, TV Dizisi 2002)
  • Üzgünüm Leyla (TV Dizisi 2000)
  • Evdeki Yabancı (Seniha, TV Dizisi 2000)
  • İki Arkadaş (Remziye, TV Dizisi 1998)
  • Yasemince (Kadriye Hanım, TV Dizisi 1997)
  • Şaşıfelek Çıkmazı (Nermin, TV Dizisi 1996)
  • Muhteşem Zango (TV Dizisi 1995)
  • İz (Sinema Filmi 1994)
  • Artist Palas (TV Dizisi 1994)
  • Bizim Mahalle (Kurnaz Hanım, TV Dizisi 1993)
  • Şen Dullar (TV Dizisi 1991)
  • Karılar Koğuşu (Ali’nin Annesi, Sinema Filmi 1989)

Kaynaklar