Nevâl es-Saadavi (Saddavi)

Mısırlı feminist yazar, aktivist ve psikiyatr

Doğum tarihi ve yeri: 27 Ekim 1931, Kafr Tahla

Ölüm tarihi: 21 Mart 2021

İslam’da kadının yeri üzerine pek çok kitap yazmıştır. Saadavi tüm dünyada feminist ve aktivist kişiliği ile tanınmaktadır. İslamiyet’te kadın başlığı altında birçok kitap yazan yazar ülkesinde kadın sünnetini engellemek amacıyla eylemlerde bulunmuş, bu eylemlerden ötürü hapse girmiştir. Nil kıyısındaki Kafr Tahla köyünde doğdu. Kahire’de ve ülkesinin kırsal kesimlerinde doktor ve psikiyatrist olarak görev yapan Saadavi, eserlerinde Arap toplumunda kadının konumlanışını eleştirel bir dille ele almış ve bunu değiştirmeye çalışmıştır. Neval El Saadavi, uluslararası birçok ödüle sahip olmuş ve uluslararası ve ulusal birçok konferansa katılmış, eserleri otuzdan çok dile çevrilmiş bir yazardır. İngiliz BBC One’In Imagine serisindeki “She Spoke the Unspeakable” bölümü Saddavi hakkındadır.

Saddavi, dönemine göre ileri görüşlü bir ailede büyüse de, anne babasını erken yaşta kaybettiği için ailesine bakma sorumluluğu ona kaldı. 1955’te Kahire Üniversitesi’nden bir doktor olarak mezun oldu. Tıbbi uygulamaları aracılığı ile baskıcı kültürel uygulamaların, ataerkil yapının, sınıf ve emperyalist baskının kadında yarattığı fiziksel ve psikolojik problemleri gözlemledi. Halk Sağlığı Bakanlığına müdür oldu. 1972’de Women and Sexi yayınladı. Kitabında, kadın sünneti de dahil olmak üzere kadınların vücuduna karşı olan bütün saldırı ve zıtlıkları işledi. Kitap ikinci dalga feminizmin temel bir metni oldu. Kitabın ve politik faaliyetlerin sonucu olarak Sağlık Bakanlığındaki görevinden alındı. Ayrıca Sağlık Dergisindeki baş editörlük pozisyonunu kaybetti. Mısır’daki Tıp Derneğinde genel sekreter yardımcısı oldu. Sağlık alanındaki çalışmalarını sürdürdü. 

1988’de hayatı politik eylemler nedenleriyle tehdit altındayken Mısır’a kaçmak zorunda kaldı. Kahire Üniversitesi, Harvard, Yale, Columbia, Sorbonne gibi birçok tanınmış kolej ve üniversitede çalıştı. 1996’da Mısır’a geri döndü. 2005 yılındaki Mısır Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmayı kabul etti. Avrupa Konseyi tarafından 2004 yılında Kuzey-Güney ödülüne layık görüldü. Temmuz 2016’da Asil Afrika halkının Londra’daki Afrika Yazıları festivalini yönetti ve burada Margaret Busby ile olan konuşmasında “Yazar Bir Kadın Olmak Üzerine” konuştu. 

Eserleri

Kitapları

  • 1957 Memoirs of Woman Doctor
  • 1972 Woman and Sex
  • 1975 Sıfır Noktasındaki Kadın
  • 1991 Havva’nın Örtülü Yüzü
  • 2001 Kahire Saçlarımı Geri Ver
  • 2003 Kadının Cennette Yeri Yok
  • 2002 Petrol Diyarında Aşk
  • 2004 Şeytanın Masumiyeti

Ödüller ve Onurlar

  • 2007 Fahri Doktora,Vrije Universiteit Brussel,Belçika
  • 2007 Belçika Fahri Doktora,Université libre de Bruxelles, Belçika
  • 2010 Onursal Doktora,Meksika Ulusal Özerk Üniversitesi,Meksika
  • 2011 Sting Dagerman Ödülü

Kaynaklar