Yaşar Nezihe

Doğum tarihi ve yeri: 1882, Silivrikapı, İstanbul

Ölüm tarihi ve yeri: 5 Kasım 1971, İstanbul

1882 yılında İstanbul’un Silivrikapı ilçesinde doğan Yaşar Nezihe Bükülmez, “1 Mayıs şairi” ya da “ilk kadın sosyalist şair” olarak bilinir. Kadınlar Dünyası’na, Osmanlı Müdafaaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti’ne üye olması, peçesiz fotoğrafı dergi sayfalarında yer alan ilk kadınlardan olmasıyla toplumun kendisine koymuş olduğu sınırların dışına çıkmıştır. Cinsiyet eşitliği konusunda “Niçin biz kendimiz için çalışırken Anadolu kadını için de çalışmıyoruz” diye sorarak orta ve üst sınıf kadınların oluşturduğu Kadınlar Dünyası isimli dergide kendi şikayetlerini ve sorularını dile getirmiştir.

İlk şiirlerini “Mazlume” ve “Mahmure” mahlaslarıyla Malumat dergisinde yayınlamasının ardından, 1917- 1928 yılları arasında 193 sayı yayımlayan Nazikter dergisinin neredeyse her sayısında şiirleri ilk sayfada yer aldı. Kendi el yazısı ile “Çiçek” isminde, şiirleri ve mektuplarının yer aldığı küçük el gazeteleri çıkardı. 1920’lerde Aydınlık dergisinde yayımlanan şiirleri ile bu dergide şiirleri yayımlanan ilk kadın edebiyatçı Yaşar Nezihe oldu, “1 Mayıs” temalı şiiri de Mayıs 1923’te Aydınlık’ta yer aldı. Amele Cemiyeti’ne üye olmasıyla beraber işçi grevlerine destek vererek aktivist kimliğini öne çıkaran Yaşar Nezihe, 1923 yılında çalışma saatleri konusunda Mürettipler Cemiyeti ile gazete sahipleri arasındaki anlaşmazlık sonucu greve giden işçilere, “Gazete Sahiplerine” isimli şiiri ile destek verdi. 1925 yılında ise son şiir kitabı olan Feryadlarım’ı sanat tarihine kazandırdı. 3 Haziran 1925 tarihinde diğer Aydınlık dergisi çalışanları ile birlikte “komünistlik” suçlamasıyla gözaltına alınıp serbest bırakıldıktan sonra eski sıklıkla yazı yazmayan Yaşar Nezihe’nin 1925-1928 arasında yazmış olduğu şiirleri sadece Nazikter ve Türk Kadın Yolu dergisinde yayımlandı. 1934 yılında çıkan soyadı kanunu ile “Bükülmez” soyadını aldı. 1948 yılında ise “50 Yıllık Kalem Erbabı” unvanlı jübilede yer aldı ve 1949-1954 yılları arasında Kadın Gazetesi’nde şiirleri çıktı. 5 Kasım 1971 tarihinde İstanbul’da vefat etti.