Doğum tarihi ve yeri: 1814, İran
Ölüm tarihi: 27 Ağustos 1852
1814’te doğan Tahire Qurrat al Ayn (Fatimah Baraghani), çoğu kadının okuma yazma bilmediği ve kamusal alandan saklandığı bir dönemde, İran’da kadınların gücünün önemli bir örneği oldu. Etkili şiirleri, teolojik iç görüleri ve kadınların baskı altındaki statülerini reddetmeleri için onları örgütlemesi ve ilham vermesiyle öne plana çıkan Tahire, batı odaklı ve kaynaklı bir eğitim görmemiş olmasına rağmen “islami kaynakları” referans gösterek kadın- erkek eşitliği fikrini savunmuştur. Bir grup erkeğin önünde peçesiz görünerek toplumun eski kalıplarını reddetme ihtiyacı hakkında önemli bir konuşma yaparak liderliğini her koşulda ön plana çıkartmasının da bir sonucu olarak 1852’de 38 yaşındayken inançları ve faaliyetleri nedeniyle idam edildi. Kaydedilen son sözleri ise “Beni istediğiniz zaman öldürebilirsiniz ama kadınların özgürleşmesini asla durduramayacaksınız.” oldu.
Hayatı boyunca kaleme aldığı şiirleri, Tahire’nin sahip olduğu etkileyici Fars ve Arap edebiyatı bilgisini kanıtlar niteliktedir. Kendisine atfedilen en önemli şiirlerden biri olan “Point by Point” ise başka biri tarafından yazıldığı iddia edilmiş olsa da kanıtlanamamıştır. Tahire öldürüldüğünde ise kalan şiirlerinin bir kısmı İran’da yayılırken bir kısmı yok edildi. Farklı kaynaklardan Tahire’nin şiirlerini toplayan Edward Granville Brown ise “A Year Amongst the Persians” isimli kitabında bu şiirleri yayımladı. Bilim insanları John S. Hatcher ve Amrollah Hemmat ise Tahire tarafından yazıldığı düşünülen şiirleri topladıktan, tercüme ettikten ve “Poetry of Tahirih” ismiyle yayımlanmıştır. Bazı mektup ve makaleleri ise “Zohour Hagh” kitabında, diğerleri “Al-kawakib al -Durriyah” kitabında Mısır’da bastırılarak hayat bulmuştur.
Kaynaklar
https://en.wikipedia.org/wiki/T%C3%A1hirih#cite_note-apop-39
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1078801
https://www.tahirih.org/about-us/who-was-tahirih/
